Van de Duitse dichter Jürgen Nendza publiceren we uit de MIPN - archieven zes gedichten, die hij voorlas bij de presentatie van zijn tweetalige bundel Flugtöne / Vlieggeluid op de openingsavond van The Maastricht International Poetry Nights, oktober 2008. De gedichten zijn afkomstig uit de cyclus Die Rotation des Kolibris.
Biografische gegevens over Jürgen Nendza zijn te vinden bij zijn gedichten op You Tube:
In de vertaling van Ard Posthuma
II
Eén en al vraag is de boog van je wenkbrauw, in je ogen het gesprek van de vuurvliegjes: Zeg, krijgen we langzaam een andere huid, nu jij me zo aankijkt en we beginnen ons te verheffen, te verdubbelen: motmot, vleugels van het paradijs, roodrood, de bloesems van de flamboyant, en de vuurvliegjes vragen: is de kolibrie een metafoor voor een school van om zichzelf wentelende vissen, verschietend in bonte slaap, een opgloeien van kleuren onder de leden, wanneer wij al sprekend roteren: komkom. Ieder blijft voor zich in zijn uitslaapkamer gehalveerd.
De bundel Flugtöne / Vlieggeluid van Jürgen Nendza in de vertaling van Ard Posthuma is verkrijgbaar bij de Azul Press.
Van het Duitse literaire tijdschrift POET verscheen deze week nr. 9. Onder de titel Neue Lyrik aus den Niederlanden verzamelde de dichter Jürgen Nendza gedichten van:
Menno Wigman: Dies ist mein Tag Tonnus Oosterhoff: Wie kurz der alte Herr Albertina Soepboer: Zartes Düster Mark Boog: An jeder Wiege Thomas Möhlmann: Im Morgenlicht Hans van de Waarsenburg: Beschreibungen des Sees
Jürgen Nendza schreef een beknopte inleiding bij zijn bijzondere keuze.
Jürgen Nendza, geboren 1957 in Essen, studierte Germanistik und Philosophie, promovierte und veröffentlichte neben zahlreichen Gedichtbänden Hörspiele und Erzählungen und ist als Herausgeber tätig. 1998 erhielt er den Meran-Lyrikpreis. Zuletzt erschienen im Jahr 2008 seine Gedichtbände Die Rotation des Kolibris und der zweisprachige Auswahlband Vlieggeluid/Flugtöne (niederländisch-deutsch).
Op You Tube leest hij een aantal gedichten uit Die Rotation des Kolibris. De gelijnamige cyclus gedichten is opgenomen in Vlieggeluid / Flugtöne, een uitgave van de Azul Press.
Tijdens The Maastricht International Poetry Nights van 2008 las Wiel Kusters vijf gedichten voor uit tweetalige bundel Ouverture Maastricht : Nazomer, Identificatie, Het huis van de schilder,Cold case en Trugschluss.
www.azulpress.com
DEZE GEDICHTEN ZIJN VANAF VANDAAG TE BEKIJKEN EN TE BELUISTEREN OP YOU TUBE.
Wiel Kusters (1947) publiceerde zijn eerste gedichten op achttienjarige leeftijd in het tijdschrift Contour. In 1978 debuteerde hij bij Querido met de bundel Een oor aan de grond. Hij schreef ook gedichten voor kinderen. Zijn meest recente poëziepublicaties: Zielverstand en Tijdingen (beide 2007). Werk van hem werd in het Duits vertaald door Oskar Pastior: Carbone notata. Gedichte, Inschriften (1988) en Ein berühmter Trommler (1998). In 2010 verscheen zijn biografie van de dichter Pierre Kemp.
In 1988 publiceerde het ‘warenhuis V& D’ een bijzondere bloemlezing met 119 gedichten van Nederlandse dichters. Zij kozen uit eigen werk het beste gedicht. Ik schijn mijn gedicht Het boothuis te Laugharne voor deze bloemlezing te hebben gekozen. Ik heb het boek niet in mijn boekenkasten kunnen terug vinden, maar neem aan dat deze ‘gevonden’ gegevens kloppen. Ondertussen werkte Margedrukker en vertaler Hans van Eijk aan eens reeks Engelse vertalingen die medio 1989 in een oplage van 50 (!) exemplaren zouden verschijnen onder de titel A Letter of Time.
In A Letter of Time was Het boothuis te Laugharne vertaald als: The boathouse at Laugharne en zo zou het dat jaar als Kerstuitgave c.q. Nieuwjaarswens van uitgeverij In de Bonnefant verschijnen in een iets grotere oplage.
En toen heerste er voor jaren windstilte rond Het boothuis te Laugharne tot in 2010 ...
Op 21 juli 1982, de dag waarop ik 39 werd, zwierven R. en ik door Wales en onze wegen leidden onherroepelijk naar Laugharne om daar de woonstee van Dylan Thomas te bezoeken. Geen pelgrimstocht maar pure nieuwsgierigheid bracht ons naar het huis van de bewonderde dichter. Ik herinner me een knusse, aangename woning waarin zichtbaar niet meer werd geleefd. Vanaf het terras hadden we een prachtig uitzicht over de Ierse Zee en Caldey Island ,het eiland van de zwijgende monniken. We dronken er thee en keuvelden wat met de vrijwilligsters die de nagedachtenis aan Dylan Thomas in hun dorp in stand hielden.
Terug in ons hotel in Tenby en na een bezoek aan onze favoriete ‘local’ pub, waar ik meende de legendarische Frits Philips - voor mij herkenbaar aan zijn turfkleurige scheefgegroeide voortanden - te ontwaren, zat ik ’s avonds in een gammele fauteuil bij het raam, staarde naar de zee en wachtte op de woorden. Dit bezoek moest vereeuwigd worden, dat stond voor me vast. Een titel was snel gevonden: Het boothuis te Laugharne. Daarna volgde humbug en onbruikbare romantische flauwekul. De woorden kwamen niet tot mij. Na enkele maanden ploeteren was ik niets opgeschoten. Er zat iets scheef tussen dat boothuis, Dylan Thomas en mij. Maar wat? Ook daarom verminderde mijn aandacht. Ik vergat het gedicht, verbande het naar de kelders in mijn hoofd. Exit Boothuis.
Ik had in mijn bibliotheek veel bundels van Dylan Thomas verzameld. Genoeg dacht ik, want ik was en ben geen echte ‘fanatieke’ verzamelaar van literatuur . Tot ik op een middag, najaar 1984, bij boekhandel De Tribune voor de boekenkasten op en neer drentelde met altijd die twijfel, dat verlammende gevoel om op zo’n moment niet te kunnen kiezen. Ik liep richting Engelstalige literatuur, zag een onbekende rug van een bundel van Dylan Thomas, trok die uit de kast, bladerde erin en vond het meteen een waardeloze bloemlezing. Op de achterflap bleef mijn oog haken op een feit dat te onbenullig was om aan dacht aan te besteden: Dylan Thomas was op 39 – jarige leeftijd gestorven! Tja, dat wisten we al jaren. ’s Avonds laat, tijdens mijn dagsluiting, viel de munt. 39 (dood) en 39 (leven). Ter plekke. Ondertussen was ik de veertig al gepasseerd, maar 39 bleef hangen. Deze twee cijfers bleken het verleden uit de kelders naar boven te halen. Ik herinner me, dat ik een week lang iedere avond, tot diep in de nacht schreef en schaafde tot er een Boothuis stond, dat solide bleek en gereed om zijn eigen, merkwaardige weg te gaan.
Hans van Eijk wilde het Boothuis onmiddellijk in zijn intussen befaamde reeks De tand des tijds publiceren. Het Boothuis te Laugharne verscheen in 1985 voor het eerst in druk.
De weg van het gedicht, nadat het geschreven is, is vrij overzichtelijk. Na een 'ligperiode' van enkele maanden volgt meestal een publicatie in een literair tijdschrift of verschijnt het in een bibliofiele uitgave. Daarna volgt weer een kortere of langere 'ligperiode'. Uiteindelijk beslist de dichter of hij het gedicht in een volgende bundel opneemt of het aan de vergetelheid prijs geeft. Het boothuis te Laugharne werd voorlopig aan de vergetelheid ontrukt en opgenomen in de bundel Waar het blauw eindigt die in 1987 door uitgeverij Meulenhoff werd uitgegeven.
Hier zou de 'Werdegang' van Het boothuis moeten eindigen, maar het verliep anders.
Henk van Kerkwijk (Haarlem 1942) was een jong en succesvol auteur uit de Meulenhoffstal in de 60er jaren. Hij schreef romans, kinderboeken, hoorspelen en dichtbundels. Bekroningen bleven niet uit:
1965 - Reina Prinsen Geerligsprijs voor de roman Geweer met terugslag. 1966 - Anne Frank-prijs voor Geweer met terugslag en De stervende dode. 1969 - Gouden Griffel voor zijn kinderboek Komplot op volle zee. 1971 - Zilveren Griffel voor Schakelfout.
In 1977 verhuisde hij naar Londen en later naar Ierland. Hoewel hij al enkele jaren geen gedichten meer in het Nederlands had geschreven en gepubliceerd, begon hij in 1980 opnieuw gedichten te schrijven in het Engels en onder het pseudoniem DAVID WINWOOD. In de jaren die volgden, publiceerde hij in kranten en literaire bladen in de hele Engels sprekende wereld.
In de Engelstalige wereld viel hem (David Winwood) een bijzondere eer te beurt. De Australische dichter en Nobelprijskandidaat LES MURRAY nam zijn gedicht Mother op in de door hem samengestelde bloemlezing Best Australian Poetry 2005.
‘Murray has limited each contributor to a single poem, thus creating diversity. Don't miss Alison Bartlett, Peter Goldsworthy, Margaret Harvey, Bronwyn Lea and Kirsty Sangster. Brad Jackel's and David Winwood's gems are much bigger than their small number of lines.’ Michael McGirr
MOTHER
And then she’s old, and dying close and unavoidable as the whiff
of the orderly’s aftershave, the veins too blue for that parched map of a face.
„I’m glad you’re here.“ Then, silences later: „I’m glad you were here“. Demoted
to past tense, still sitting there, I am already part of her hereafter.
David Winwood
Henk van Kerkwijk / David Winwood presenteerde zijn tweetalige bundel Lof der onschuld / In praise of Innocence tijdens The Maastricht International Poetry Nights 2008. Zie: www.azulpress.com
Op You Tube leest Henk van Kerkwijk behalve zijn gedicht Moeder ook zijn Nederlandse vertalingen van David Winwood's gedichten: Licht, Observeer is het, Liefde herinnerd, Systeem.
In 1982 bestond de bibliofiele uitgeverij In de Bonnefant vijf jaar. Meesterdrukker Hans van Eijk bracht ter gelegenheid van dit heuglijke feit het eerste deel van een nieuwe, eigenzinnige reeks gedichten uit onder de titel De tand des tijds. Eigenzinnig qua vormgeving (klassiek), formaat ( een passende enveloppe was niet te vinden), oplage (55 ex.) en keuze van de dichters (modern, eigentijds, tegengesteld). Voor het omslag liet hij een passend en stemmig stempel ontwerpen door Karina Meister. In mijn verzameling Tanden des tijds tref ik o.a. gedichten aan van zowel Jacques Hamelink, Bert Schierbeek, Hans Tentije, Willem van Toorn als Frans Budé, Manuel Kneepkens, Wiel Kusters en Eddy van Vliet.
De eerste uitgave die in 1982 verscheen, bevatte een gedicht van H. H. ter Balkt: Loden Gansje van het Ganzenbord.
Drukker en uitgever van Eijk zette de geboorte van deze unieke en bijzondere reeks luister bij met een speciaal in opdracht geschreven gedicht door Hendrik Tollens Czn.
In 1985 zou een gedicht van mij in deze fameuze reeks verschijnen. Zie Het boothuis te Laugharne II .
Vandaag zijn de laatste gedichten van Andreas Altmann op You Tube gezet. In totaal zijn er nu tien gedichten van hem te horen en te zien: ANDREAS ALTMANN I t/m X. Na het eerste gedicht op You Tube ein mann ohne schlaf leest Ineke Holzhaus de Nederlandse vertaling van Mischa Andriessen een man zonder slaap .
een man zonder slaap
het opbloeiende ontbloot nog meer, wat je op deze plek heeft gebracht.
de harde klank van het vogelgeblaf ramt op je binnenwanden. niet hoorbaar
voor de vreemde dieren, die het gras voordat het groeien kan, verslinden.
de tijd vreet zich door jou, hoewel zij zelf in haar schaduw blijft.
je sterft. en hebt nog maar heel weinig slaap. je belt mij meerdere keren per dag
en zwijgt. ik wacht altijd tot je ophangt. en ik terugkeer. ik loop
door het nawinterwoud en verzamel de gebroken twijgen uit het hout.
en gooi ze in het jonge licht, waarin ze nog een keer stuk springen.
Vertaling Mischa Andriessen
Meer informatie over Andreas Altmann is te vinden bij: www.poetenladen.de . Daar verscheen voorjaar 2010 zijn nieuwe bundel Das zweite Meer
Sinds enkele dagen zijn uit de archieven van The Maastricht International Poetry Nights opnames van de Amerikaans / Ierse dichter Chris Agee opgediept en toegankelijk gemaakt op You Tube. Beeld en geluid dateren uit oktober 2008 toen het zesde MIPN - Festival werd gehouden. De kwaliteit kan beter, dat is duidelijk.
Chris Agee las de volgende gedichten:
CHRIS AGEE I (Offing)
CHRIS AGEE II (At Bethlehem Nursery)
CHRIS AGEE III (Seebald 1944 - 2001)
CHRIS AGEE IV (Alpine Interlude)
CHRIS AGEE V (In Prvo Selo)
CHRIS AGEE VI (Summer Plums)
Op Terra Salsa een eerste kennismaking met Chris Agee en zijn gedicht Offing. Daaronder volgt de vertaling van Peter Boreas: Invloed.
Chris Agee was born in 1956 in San Francisco and grew up in Massachusetts, New York and Rhode Island. He attended Harvard University and since 1979 has lived in Ireland. He is the author of two books of poems, In the New Hampshire Woods (The Dedalus Press, 1992) and First Light (The Dedalus Press, 2003). He edits Irish Pages. In 2009 he published Next to Nothing (Salt Publishing), shortlisted for the Ted Hughes Award for New Work in Poetry).
Invloed
Die zon, bijna een maan: ik zie haar nog als een bindi Op het koele voorhoofd van een Boeddhabeeldje, een rode vlek
In de avondnevel. Die plaats, die microkosmos, De scherpe lijnen van planken, de karmozijnen koepel,
Zomer in New England, het licht in augustus, Wat kan ik nog zeggen? Wat kan je over het leven zeggen?
Dat ik er was, dat het hier was. Op die plaats voelde ik Het eerst die sterke invloed, de veranda die ik achterliet,
De kleuren in het Spartaans ingerichte huis, De sjoelbak, de twee ijzeren herten in de tuin
Besproeid met dauw, jaren zestig lijndansen op woensdag, Schommelstoelen onder de sterrenlucht, gin rummy
In de Sun Room. Dan de heuvel afrennen op weg Naar de zwanen in de Spring House vijver,
Een traan op de heuvelkam van de Bluffs Vol korenbloemen en ‘Queen Anne’s Lace’.
Die tent waar ik altijd naar toe ga, keer op keer, Het gekletter van borden, de oude Poolse kok
Met zijn gebroken Engels en woeste ogen, De serveersters in het wit, de maaltijden buiten
Naast de wasserij, circa ’71 Zeilen in de verte, onze Hut en psychedelische Schuur
Verderop bij de begroeide muur en het gras Met hier en daar een korenbloem en ‘Queen Anne’s Lace’.
Even eruit, weg van het lawaai van de eetgasten. In de stilte, het lege bijgebouw, een rode schijf die verdwijnt
Als de boei in het duister. Die tijd. Die plaats van mijn vergooide jeugd. Die veranda. Die dauw.
Het tweejaarlijkse festival The Maastricht International Poetry Nights opende een YouTube-kanaal: HansBrac. Nu zijn er al optredens (editie 2008) te bekijken van Chris Agee, Andreas Altmann, Emma Crebolder, Paul Hermans en anderen. De komende tijd voegt de redactie van MIPN meer uploads toe.
Het festival levert ook een mooie reeks bundels op, uitgegeven door de Azul Press. Dit jaar zijn (deels tweetalige) uitgaven van Ronny Someck, Hans van de Waarsenburg en Rouke van der Hoek verschenen, vorig jaar bracht uitgever Hennie Jetzes boeken op de markt van Henk van Kerkwijk, Jürgen Nendza en een verzamelbundel met werk van o.m. de onderstaande dichter, Leo Herberghs.
Op You Tube staan behalve Zeesneeuw,nog vier andere gedichten van Paul Hermans: Avonddienst, Verklaarde nacht, Schuilplaats en Lentevrouw.
De gedichten van Paul Hermans zijn afkomstig uit de tweetalige bloemlezing OUVERTURE MAASTRICHT .
In deze bloemlezing zijn verder gedichten gebundeld van Leo Herberghs, Emma Crebolder, Hans van de Waarsenburg, Frans Budé, Wiel Kusters en Rouke van der Hoek. De Engelse vertalingen zijn van Peter Boreas.
OUVERTURE MAASTRICHT kunt u bestellen via de website van uitgeverij AZUL PRESS: www.azulpress.com. Prijs: € 10,--.
Hans van de Waarsenburg (Helmond, 1943) debuteerde met de bundel Gedichten (1965). Voor zijn dichtbundel De Vergrijzing ontving hij in 1973 de Jan Campertprijs. In maart 2004 ontving hij de eerste Oeuvre - Prijs van de gemeente Helmond. Hij was algemeen secretaris en van 1997 - 2000 voorzitter van het PEN - Centrum voor Nederland. In 1997 werd hij voorzitter van The Maastricht
International Poetry Nights.
(www.maastrichtpoetry.com)
Recente bundels: Waar de wegen waren (Amsterdam,2003), Azul (Amsterdam,2006), So treibt die Insel (Duitsland, 2008),Wie hier nog komt (Amsterdam, 2009), Azul (Mexico, 2009), Schaduwgrens (Amsterdam, 2012). www.waarsenburg.com.mk
.bmp)
